ترمیم زخم یک فرآیند بیولوژیکی و فیزیولوژیکی پیچیده است که بدن به منظور بازسازی بافت‌های آسیب دیده و بهبود وضعیت زخم انجام می‌دهد. این فرآیند شامل چند مرحله مختلف است که به ترتیب عبارتند از:
-
فاز التهابی (Inflammatory Phase):
- در این مرحله از ترمیم زخم، عوامل التهابی به محل زخم حرکت می‌کنند.
- عروق خونی در اطراف زخم انقباض می‌کنند تا خونرسانی به منطقه آسیب دیده کاهش یابد و خونرسانی به بافت‌های سالم افزایش یابد.
- سلول‌های التهابی مانند نوتروفیل‌ها و ماکروفاژها به منطقه زخم حرکت می‌کنند و باکتری‌ها و مواد آلوده را از بین می‌برند.
- این مرحله به تعداد روزهایی ادامه می‌یابد و تورم، درد، گرمی، و قرمزی در منطقه زخم مشاهده می‌شود.
-
فاز پرولیفراتیو (Proliferative Phase):
- در این مرحله، سلول‌های پیش‌سازی و تعمیر بافت به منطقه زخم حرکت می‌کنند.
- میتوز (تقسیم سلولی) فعال می‌شود و باعث تولید سلول‌های جدید و بافت‌های موجود در زخم می‌شود.
- عروق کوچک جدیدی با اندازه‌های کمتر از عروق اصلی تشکیل می‌دهند (آنژیوژنز) تا به خونرسانی به منطقه زخم کمک کنند.
- در این مرحله، بافت زخمی به شکل کمی مسطح می‌شود و از آن معمولاً "پوشش سوم" نیز نامیده می‌شود.
-
فاز رمدی (Remodeling Phase):
- در این مرحله، بافت زخمی تدریجاً تقویت می‌شود و به شکل نهایی خود تغییر می‌کند.
- سلول‌های غیرضروری میتوزی (سلول‌های باقیمانده از مرحله پرولیفراتیو) تخریب می‌شوند.
- بافت زخمی به شکل و قوام نهایی خود تقویت می‌شود و عملکرد مناسب را بهبود می‌دهد.
- این مرحله ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها به طول بیافتد و می‌تواند بهبود نهایی زخم را به دنبال داشته باشد.
فیزیولوژی ترمیم زخم یک فرآیند طبیعی و خودبخودی است، اما در برخی موارد ممکن است نیاز به مداخله پزشکی داشته باشد، به عنوان مثال در موارد زخم‌های عمیق یا عفونی. مهمترین نکته این است که مراقبت ویژه از زخم و پیروی از توصیه‌های پزشک بسیار مهم است تا فرآیند ترمیم به خوبی انجام شود و عفونت و تشدید وضعیت زخم جلوگیری شود.
- ۰۲/۰۷/۰۵