زخم پای دیابتی برای بیمارانی که دچار دیابت هستند ایجاد می شود این زخم ها در صورت عدم درمان به عفونت زخم پای دیابتی و عفونت استخوان تبدیل می شود بهبود زخم پای دیابتی برخلاف زخم های دیگر بسیار زمان بر در است زیرا این زخم به دلیل برهم خوردن تولید انسولین توسط لوزالمعده در بدن اتفاق می افتد.
عفونت زخم پای دیابتی به عصب پا آسیب می رساند این عصب ها وظیفه احساس درد، گرما و سرما را دارند و در نتیجه بدن در کارکرد طبیعی خود دچار مختل می شود. عوارض عفونت زخم پای دیابتی به علت ضعف سیستم ایمنی بدن در افراد دیابتی و نیز تغذیه ناکافی بافت‌ها و عروق تخریب شده در ناحیه زخم شده، می‌تواند بسیار جدی و خطرناک باشد. برخی از این عوارض عفونت زخم پای دیابتی عبارتند
از:
- تشدید زخم: عفونت می‌تواند باعث تشدید زخم پای دیابتی شود. باعث ایجاد بافت‌های نکروز (مرده) در ناحیه زخم می‌شود که منجر به عمق زخم و تعویق درمان می‌شود.
- سیستمیک شدن عفونت: اگر عفونت از ناحیه زخم به سایر بخش‌های بدن منتقل شود، به عفونت سیستمیک معروف است. این می‌تواند به تب، لرز، سرفه، سر درد، تنفس سریع و سایر علائم عفونت منتشر در سراسر بدن منجر شود.
- سلولیت: سلولیت یک نوع عفونت پوستی و زیرپوستی است که معمولاً در اطراف زخم پای دیابتی رخ می‌دهد. آن‌گاه که بافت‌های پوست و زیرپوستی به عفونت مبتلا می‌شوند، قرمز و بسیار دردناک می‌شوند و ممکن است به سرعت گسترش یابند.
- عفونت خون: اگر عفونت زخم پای دیابتی به سیستم خونی منتقل شود، ممکن است به عفونت خون (سپتی‌سمی) منجر شود. این وضعیت بسیار جدی است و می‌تواند به عوارض جانبی خطرناک منجر شود.
- انسداد عروقی: عفونت می‌تواند به تورم و انسداد عروق در نزدیکی زخم منجر شود. این امر می‌تواند جریان خون به ناحیه زخم را متوقف کند و باعث فراگیری زخم و تشدید وضعیت شود.
برای پیشگیری از این عوارض جدی، مراقبت و درمان زخم پای دیابتی به موقع و متخصصانه بسیار مهم است. همچنین، مراقبت‌های روزانه از پوست پاها و حفظ سطح گلایسمی خون بهبودی را تسهیل می‌کند و از ایجاد زخم‌های جدید پیشگیری می‌کند. از طرف دیگر، هر گونه نشانه‌ای از عفونت زخم باید فوراً به پزشک اطلاع داده شود تا تشخیص داده شود و درمان مناسبی انجام گیرد.
تغذیه مناسب برای عفونت زخم پای دیابتی بسیار مهم است، زیرا تأمین مواد غذایی اصولی به بافت‌ها و سلول‌های آسیب دیده در ناحیه زخم می‌تواند فرآیند ترمیم را تسهیل کند و عوارض عفونتی و التهابی را کاهش دهد. در ادامه توصیه‌هایی برای تغذیه مناسب در مورد زخم پای دیابتی آورده شده است:
- مصرف پروتئین: پروتئین‌ها بسیار مهم برای ترمیم بافت‌های زخمی هستند. مصرف منابع پروتئینی مانند مرغ، ماهی، گوشت قرمز کم چرب، تخم‌مرغ و محصولات لبنی (مانند ماست و پنیر) را افزایش دهید.
- مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C: ویتامین C به ترمیم بافت‌های پوستی کمک می‌کند. میتوانید ویتامین C از منابعی مانند پرتقال، توت‌فرنگی، نارنگی، برگهای سبزیجات و پپرز به دست آورید.
- مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین A: ویتامین A نقشی در تجدید سلول‌های پوستی دارد. منابعی از ویتامین A شامل کدو، هویج، سبزیجات تارتوف و تخم‌مرغ هستند.
- مصرف مواد غذایی غنی از روی: روی به ترمیم زخم‌ها و بهبود عملکرد سلول‌های بدن کمک می‌کند. منابعی از روی شامل گوشت قرمز، مرغ، ماهی، بلغور جو و مغزهای خوراکی هستند.
- کنترل قند خون: دیابت می‌تواند تأثیر منفی بر روی ترمیم زخم داشته باشد. حفظ قند خون در محدوده مطلوب با مصرف منظم انسولین یا داروها، مراقبت از تغذیه، و تمرین منظم بسیار مهم است.
- مصرف آب کافی: آب برای ترمیم بافت‌ها و حفظ رطوبت پوست بسیار حیاتی است. مطمئن شوید که روزانه مقدار کافی آب مصرف می‌کنید.
- مصرف مکمل‌های معدنی: در برخی موارد، پزشک ممکن است توصیه کند تا مکمل‌های معدنی مانند روی، زینک، و سلنیوم مصرف کنید.
همچنین، مشورت با یک متخصص تغذیه یا پزشک معالج برای تعیین نیازهای تغذیه‌ای خاص شما در مورد زخم پای دیابتی بسیار مفید است. توجه به تغذیه مناسب به همراه مراقبت و درمان متخصصانه می‌تواند فرآیند ترمیم را تسریع کند و عوارض زخم را کاهش دهد. :
مراقبت ویژه از عفونت زخم پای دیابتی آورده شده است:
- پایش زخم به طور منظم: زخم پای دیابتی باید به طور منظم توسط پزشک معالج یا تیم درمانی مورد پایش قرار گیرد. این پایش شامل بررسی وضعیت زخم، اندازه‌گیری عمق زخم، و تغییر بانداژ یا پانسمان است.
- تمیزی و مراقبت از پوست: پوست پای دیابتی باید دقیقاً مراقبت شود. پوست باید تمیز و خشک نگه داشته شود. شستشو با آب و صابون ملایم و تجویز شده توسط پزشک انجام شود.
- جلوگیری از فشار: فشار و فراگیری اطراف زخم را کاهش دهید. برای این منظور میتوانید از البسه و وسایل مناسب استفاده کنید و موقعیت بدن را تغییر دهید.
- تغییر بانداژ و پانسمان: بانداژ یا پانسمان زخم باید به منظور حفظ رطوبت و کاهش عفونت به طور منظم تغییر داده شود. این کار باید توسط پزشک یا پرستار متخصص انجام شود.
- کنترل قند خون: حفظ قند خون در محدوده مطلوب با توصیه پزشک و مصرف منظم انسولین یا داروها بسیار حیاتی است. قند خون نیروی دفاعی بدن را تضعیف کرده و ترمیم زخم را کند می‌کند.
- پوشیدن کفش و جوراب مناسب: انتخاب کفش و جوراب مناسب با توجه به وضعیت پا و زخم بسیار مهم است. این موارد نباید فشار زیادی به پا و زخم وارد کنند.
- توجه به علائم عفونت: اگر هر نوع علامت عفونت مانند تورم، گرمی، درد شدید، قرمزی یا میزان ترشح غیر عادی از زخم را مشاهده کردید، فوراً به پزشک اطلاع دهید. این ممکن است نشانه‌های عفونت باشد.
- توقف از دخیره کردن خودساخته‌ها: به عنوان بیمار دیابتی، توصیه می‌شود از خودساخته‌ها مانند انبرهای گزینی و یا پانسمان‌هایی که از مواد خانگی ساخته می‌شوند، استفاده نکنید. این موارد ممکن است عفونت را تشدید کنند.
- توجه به توصیه‌های پزشک: توصیه‌های پزشک معالج در مورد مدت زمان استراحت، تغذیه، تغییرات بانداژ، و داروها باید به دقت رعایت شود.
مراقبت مداوم و مراجعه به پزشک به موقع در مورد زخم پای دیابتی می‌تواند عفونت را جلوگیری کرده و فرآیند ترمیم را تسریع کند. همچنین، نظر به قوانین بهداشتی و توصیه‌های پزشک بسیار مهم است تا از وضعیت زخم و پای دیابتی خود مراقبت کنید.
- ۰۲/۰۷/۰۸